خاورمیانه همواره با بحران و چالش مواجه بوده است و کشورهای منطقه به دلیل بدبینی های اقتصادی و سیاسی –,جغرافیایی و نیز فرهنگی رویکردهای جداگانه ای را برای مدیریت بحران ها اتخاذ کرده اند. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که بنیان های ژئواکونومیکی و ژئوکالچری واگرایی ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه در برابر بحران های منطقه کدام اند؟ این تحقیق بر مبنای هدف کاربردی و بر اساس روش توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش نیز صاحب نظران حوزه جغرافیای سیاسی بوده که با روش نمونه گیری هدفمند تعداد 220 نفر به عنوان جامعه آماری انتخاب شدند که با استفاده از جدول مورگان 140 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ای متشکل از 24 سؤال استفاده شد که برای سنجش پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شده و برای تجزیه و تحلیل آماری به دلیل نرمال بودن داده ها از آزمون تحلیل عاملی تائیدی با استفاده از نرم افزار LISREL و برای رتبه بندی آن ها از نرم افزار TOPSIS استفاده گردید. نتایج مقاله نشان می دهد که دلیل واگرایی کشورهای منطقه در برابر بحران های منطقه ای این است که مؤلفه های شکل دهنده این بحران ها ریشه در موجودیت، هویت و نیز فرهنگ و اقتصاد نامتجانس کشورهای منطقه دارند و بنابراین همگرایی را از مسیر خود منحرف می کنند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

خاورمیانه و به ویژه جهان عرب از سال 2011 میلادی با دگرگونی و تحولات بسیاری مواجه شده است. این دگرگونی که از آن به «بهار عرب» و یا «بیداری اسلامی» تعبیر می شد، به جای ساخت دولتی نوین بر پایه یک نظم منطقه ای، با ورود متغیرها و عوامل متعددی چون گروه های تروریستی-تکفیری، پویش قومی کردها، پویش ترکیه در صحنه بازی خاورمیانه، تلاش عربستان برای تغییر توازن قوا، دکترین اوباما و رقابت های منطقه ای، با موج نوینی از بحران و بی ثباتی مواجه شده که در نوع خود بی سابقه می نماید. مسیر حوادث نشان می دهد که خاورمیانه پس از این اتفاقات، از آشفتگی زیادی در سطوح مختلف (داخلی، منطقه ای و بین المللی) رنج برده و بخش زیادی از این آشفتگی نیز به مساله دولت و بحران دولت ملی مربوط می شود. بر این اساس، این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، به دنبال تبیین تئوریک چرایی این آشفتگی و بی ثباتی در خاورمیانه پس از تحولات 2011 میلادی بر آمده است. در این زمینه، با استفاده از رویکرد «مجموعه امنیتی منطقه ای» و سطوح تحلیل (داخلی، منطقه ای و خارجی) مورد توجه این رویکرد، سعی دارد به صورت نظام مند آشفتگی دولت ها، پویش های منطقه ای، الگوهای دوستی و دشمنی، رقابت ها و ساختار قدرت در منطقه را تبیین و تحلیل نماید.

هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر بحران مالی جهانی بر تقاضای گردشگری کشورهای منطقه خاورمیانه 1970 میباشد. برای این منظور در این مطالعه متغیر تعداد گردشگران - و شمال آفریقا طی سالهای 2014 وارد شده به این گروه از کشورها به عنوان متغیر جایگزین تقاضای گردشگری در نظر گرفته شده و با بهره گیری از رهیافت دادههای تابلویی پویا و تخمینزننده گشتاور تعمیم یافته به برآورد مدل پرداخته شده است. نتایج تخمین مدل دلالت بر این دارد که متغیر بحران مالی جهانی تاثیر منفی و معنیدار بر تقاضای گردشگری در کشورهای مورد بررسی داشته است. علاوه بر این، متغیرهای عادت رفتاری، نرخ واقعی ارز و درآمد سرانه جهانی تاثیر مثبت و معنیدار بر تقاضای گردشگری در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا دارد. از اینرو مهمترین توصیه سیاستی این مطالعه آن است که سیاستگذاران اقتصادی این قبیل کشورها با بکارگیری سیاستهای مناسب به کاهش هزینه سفر و کنترل نرخ تورم مبادرت ورزیده و از این طریق زمینه را برای افزایش تقاضای گردشگری فراهم نمایند. علاوه بر این، مصون سازی اقتصاد داخلی در مقابل بحرانهای پولی و مالی جهانی ا ز طری ق افزایش ظرفیت تولی د و درآم د و نی ز بهبو د ساختارهای فرهنگی و اجتماعی میتواند زمینه افزایش تقاضا برای گردشگری را به این کشورها فراهم نماید

مقدمه: جنگ دسترسی خاورمیانه به منابع ضروری و بسیار مورد نیاز را تهدید می کند. با این حال، برخی از کشورها بیش از سایرین در برابر کمبود مواد غذایی و ناآرامی آسیب پذیر هستند. مطالعه حاضر به بررسی تأثیر جنگ اوکراین و بحران نان در خاورمیانه می پردازد. روش ها: موتورهای جستجو شامل PubMed، Scopus، Science Direct و Google scholar با کلمات کلیدی مانند اوکراین، جنگ، نان، بحران، روسیه و خاورمیانه برای یافتن مقالات مرتبط منتشر شده تا سال 2022 استفاده شدند. نتایج: جنگ در اوکراین یک بحران تمام عیار بود زیرا دو کشور درگیر در جنگ 30 درصد از تولید غلات جهان را تامین می کردند. حدود 75 درصد از روغن آفتابگردان جهان نیز در روسیه و اوکراین تولید می شود که خطر بروز بحران غذایی در جهان را به همراه داشته و می تواند سطح گرسنگی و سوء تغذیه را در خاورمیانه، آسیای مرکزی و اطراف آن افزایش دهد. نتیجه گیری: با توجه به موارد ذکر شده می توان گفت که آینده چندان روشنی برای کشورهای خاورمیانه از نظر تامین مواد غذایی که در شرایط کنونی به شدت تحت تاثیر جنگ اوکراین قرار گرفته اند وجود ندارد. متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد. لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

بحران های منطقه ای را می توان در زمره واقعیت های سیاست بین الملل و امنیت ملی کشورهای جنوب غرب آسیا دانست. مسئله مهم در مطالعات مربوط به بحران های منطقه ای به ویژه بحران های امنیتی غرب آسیا تغییراتی است که ایجادکننده بحران می ‎باشند. جنگ 7 اکتبر غزه مهم ترین بحران دهه سوم قرن بیست و یکم است و در شرایطی به وجود آمد که نشانه هایی از تغییرات هویتی، ژئوپلیتیکی و تکنولوژیک شکل گرفته و این امر تأثیر خود را بر موازنة قوای منطقه ای و آینده محیط پیرامونی خود را متأثر خواهد کرد. پرسش اصلی مقاله آن است که: «جنگ غزه در چه شرایط راهبردی شکل گرفته و چه تأثیری بر آینده جهان اسلام به جا می گذارد؟» فرضیه مقاله به این موضوع اشاره دارد که: «جنگ غزه انعکاس تغییر در معادله موازنه قدرت بوده و این امر زمینة بازتولید هویت مشروعیت بخش را به وجود می آورد.» پژوهش حاضر نظریه بنیان بوده و  تحلیل داده ها بر اساس نظریه «کمربندشکننده» سائول کوهن می باشد.

لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

انتخابات، نقش اساسی در حکومت داری دموکراتیک دارد. دموکراسی، شکلی از حکومت است که در آن تصمیمات سیاسی مستقیماً توسط کل بدنه شهروندان واجد شرایط اتخاذ می شود. انتخابات این امکان را به رأی دهندگان می دهد تا رهبران را انتخاب کنند و آن ها را برای عملکردشان در مقام خود، مسئول بدانند؛ بنابراین، انتخابات، آموزش سیاسی را برای شهروندان فراهم و پاسخگویی دولت های دموکراتیک به خواست مردم را تضمین می کند. این پژوهش با استفاده از رویکرد توصیفی-تحلیلی تلاش نموده است به این مسئله پژوهش پاسخ دهد که برگزاری انتخاباتی پرشور در 11 اسفند 1402 در ایران، چه تأثیرات و پیامدهای داخلی و خارجی به ویژه بر بحران ها و مسائل سیاسی خاورمیانه خواهد داشت؟ یافته های پژوهش حکایت از این مهم دارد که حضور حداکثری مردم در انتخابات 11 اسفند 1402 مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری، علاوه بر تقویت و ارتقای مشروعیت سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران در داخل، ضمن خنثی نمودن توطئه های دشمنان نظام جمهوری اسلامی ایران، منجر به افزایش قدرت بازیگری ایران در خاورمیانه شده و جایگاه بازیگری جمهوری اسلامی ایران را ارتقا می بخشد.

خاورمیانه یکی از مناطق حساس و استراتژیک جهان است. ذخایر عظیم انرژی، دریاها و راه ­های ارتباطی و همچنین وسعت گسترده و جمعیت زیاد آن، این منطقه را به منطقه ­ای کانونی در معادلات سیاسی و ژئوپلیتیکی تبدیل کرده است. در این میان اختلافات قومی و مذهبی، تنش­ های تاریخی بازمانده از دوران استعمار، مشکلات زیست ­محیطی و تمایل قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای برای بهره برداری از ظرفیت نیروهای هویت بنیاد، در راستای تقویت موضع خود در منازعات ژئوپلیتیکی، بر شدت این بحران ­ها افزوده است. در پاسخ به این پرسش: «مهم ­ترین بحران امنیتی خاورمیانه کدام است و این بحران­ها تا افق 2035 میلادی به کدام سمت می ­روند؟ »؛ مقاله فرضیه زیر را ارائه می دهد: «تلاقی و درهم تنیدگی بحران­ های فعلی خاورمیانه در حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی و امنیتی، اجتماعی و زیست محیطی، خیزش نیروهای هویت بنیاد زیرملی و فراملی، معضلات اقتصادی، ضعف ساختاری دولت-ملت، نهایتاً رقابت ­های ژئوپلیتیکی قدرت­ های منطقه ­ای و فرامنطقه ­ای و همچنین مشکلات زیست محیطی، بحران های ژئوپلیتیکی اصلی خاورمیانه را تشکیل می دهد، که برخی از آن­ها طی 15 سال آینده تشدید خواهد شد. » روش انجام تحقیق حاضر کمی-کیفی است و یافته های پژوهش حاکی از آنست که بیکاری، آلودگی هوا، کم آبی، فرقه گرایی، بحران، هویتی، مشکلات جمعیتی، پناهندگان و آوارگان داخلی، بحران بدهی، وابستگی رانتی، فرار مغزها، بحران تقسیم آب، بحران های مرزی و ارضی، تنش با همسایگان و کشورهای منطقه، بحران نقض حقوق بشر، بحران عدم کنترل مؤثر بر بخشی از زمین، فعالیت گروه های تروریستی، فعالیت احزاب سیاسی رادیکال اسلام گرا، وضعیت دموکراسی اصلی ترین بحران های کشورهای منطقه تا سال 2035 خواهد بود.